چکیده همة انسان‌ها با محیط پیرامون خود در ارتباط‌اند‌. این ارتباط‌، گاهی با اندیشیدن‌، گاهی با لمس کردن‌، چشیدن‌، شنیدن‌، بوییدن و گاهی هم با دیدن است. انسان‌ها محیط پیرامون خود را رنگی می‌بینند و این رنگ‌ها در آنان اثری خواه مثبت و یا منفی بر جای می‌گذارد. این تأثیرها ممکن است فیزیکی یا روانی باشد‌ که بعد روانی آن مهم‌تر و آشکارتر است. علم روان‌شناسی رنگ‌ها‌، علمی نوین و نوپاست که تأثیرهای روانی رنگ‌ها را بر انسان‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد. قرآن هم بشر را از این علم بی‌بهره نگذاشته و طعم این علم را از چهارده قرن قبل به ذائقه‌اش چشانده است. در قرآن از رنگ‌های آبی، زرد‌، قرمز، سبز‌، سیاه‌ و سفید‌ یاد شده است و تأثیر آنها بر انسان‌ به طور مستقیم یا غیر مستقیم بیان شده است. رنگ آبی مایه آرامش؛ زرد مایه شادی و روشنایی؛ قرمز، هیجان انگیز، سبز، رنگ تمدد اعصاب، سیاه رنگی دارای کراهت و سفید، رنگی شریف‌، لطیف‌، ملیح، پاک و... معرفی شده است که این مقاله به بررسی آنها پرداخته است. واژگان کلیدی: قرآن‌، حدیث، روان شناسی‌، رنگ‌. مقدمه استعداد انسان در کشف ناشناخته‌ها و گشودن قفل‌ها و بحث از دشواری‌ها و نهان‌ها‌، استعدادی طبیعی است. انسان‌ به حکم ترکیب معنویش نمی‌تواند در برابر مجهولات‌ دست بسته بماند‌، بلکه در نهاد او انگیزه‌ای است که ‌می‌خواهد به هر چیز که بر حواس و خرد او تأثیر ‌می‌گذارد‌، معرفت پیدا کند (خطیب، قرآن و علم روز‌، 1362: 21). رنگ‌ها از جمله عوامل بارز طبیعی هستند که هم جسم و هم روح و خرد انسان را مورد تأثیر قرار ‌می‌دهند. طبق تحقیقات جامعه‌شناسی‌، رنگ‌ها‌ نه تنها افراد را تحت تأثیر خود قرار ‌می‌دهند‌، بلکه منجر به پیشرفت یا رکود جامعه ‌می‌شوند. عدم جایگزینی صحیح رنگ در مکان خاص خود و به کارگیری نادرست آن در محیط‌های انسانی‌، صدمات روحی شدیدی بر انسان وارد می‌آورد. اصلاح املای کودک با خط قرمز توسط معلم‌، چراغ قرمز هشدار دهنده برای رانندگان، سفید بودن پاکت شیر‌، رنگ آبی یا سبز روشن دیوارهای کلاس درس یا کتابخانه برای مطالعه بهتر و استفاده از پوشش سفید برای پزشک و سبز برای بیماران‌، همه مؤید این مطلب است که ارتباطی تنگاتنگ بین نظام خلقت انسان و طبیعت وجود دارد (پهلوان حسین‌، روان شناسی رنگ‌ها و قرآن کریم‌، 1387: 1/189). با توجه به وجود روحیة حقیقت‌طلب در انسان و غریزة کشف مجهولات‌، در سال‌های اخیر‌ بیشتر توانسته است به راز تأثیر رنگ‌ها بر روند زندگی پی ببرد و آن را در قالب علم روان‌شناسی رنگ‌ها معرفی نماید. در قرآن کریم نیز مسئلة رنگ‌ها و تأثیر آنها بر زندگی انسان مورد اشاره قرار گرفته است.